Proje Açıklaması
Bir ya da birkaç hastalığa bağlı engeliniz varsa, malulen ya da engelli emekli olabilir, yurtdışı borçlanmanız için de daha az ödeme yapabilirsiniz.
Bu imkan, yurtdışı borçlanması yanında askerlik ve doğum borçlanması için de kullanılır. Türkiye’de ki günler ile yurtdışı günlerin toplamı normal emekliliğine yetiyorsa, yetmiyorsa isteğe bağlı veya tarım sigortası yaptırarak eksik günlerini tamamlayarak emekli olabilir. Ya da, bir veya bir kaç hastalığı varsa daha az borçlanarak, daha erken emekli olup, daha yüksek maaş alacağı emeklilik yollarına başvurabilir.
“Malulen emekliler, en az iş günüyle, en erken ve en yüksek maaşı alırlar.”
Türkiye ile sözleşmeli ülkelerde çalışanlar, ev kadınları, emekliler ve Türk Vatandaşlığı’ndan izin ile çıkartılan Mavi Kartlı Vatandaşlar, çalıştıkları yada çalışmayıp da doğum yaptıkları dönemler karşılığı borçlanma yapabilir. Bu süreleri, o tarihten sigorta başlangıcı alarak Türkiye’de de çalışmış gibi, doğum yapmış gibi gösterebilir. Borçlanarak normal emeklilik haklarına sahip olan bu vatandaşlar, malulen veya engelli emeklilik haklarına da sahiptir.
Borçlanma yapılırken bir yada bir kaç önemli hastalık varsa malulen yada engelli emeklilik imkanı dikkate alınarak, satın alınacak gün sayısı belirlenmelidir. Malulen ya da engelli emeklilikte satın alınacak gün sayısı ve ödemesi çok düşüktür. Malulen de 1800 gün sayısı ve 10 yıl hizmet süresi aranırken, engelli de en az 3600 gün sayısı ve 15 yıl hizmet süresi aranır. Çalışmaya başladıkları ya da doğum yaptığı gün sigorta başlangıcı kabul edildiğinden, istenilen gün sayısı, hizmet süreleri, çalışma gücü kaybı ve engellilik oran ve dereceleri daha düşüktür.
“4 (b) ve 4 (b) yani hem SSK hem de Bağkur kapsamındaki sigortalıların malulen emekliliği için en az 1800 iş günü, 10 yıllık hizmet süresi ve % 60 ve üzeri çalışma gücü kaybı oranı gerekir.”
Anlaşılacağı gibi normal emeklilik için gereken günler alınmadan 1800 yada 3600 gün sayısıyla, adeta bedava emeklilik imkanı vardır. Malülende 5000 TL ödemek yerine 2000 TL ödeyip emekli olunabilir. Engellide ise 5000 TL ödemek yerine 3500 TL ödeme yeterlidir. Aynı zaman da engellide alınacak maaş 1000 TL olacakken 1200 TL kadar çıkabilir. Alınacak maaşlar ortalama % 15 daha yüksek olacaktır. Malulen emeklilikte ise başkasının yardımına muhtaç olması nedeniyle alınabilecek en yüksek maaş alınır.
Elver, yurt dışından borçlanma hakkı olan vatandaşlarımızın borçlanabileceği süreleri hesaplıyor, ödeyeceğiniz miktarı belirliyor, malülen yada engelli emeklilik şartlarına sahip olup olmadığınızı belirliyor, çalışma gücü kaybı ve engellilik oranının yeterli olup olmadığını belirlemek için danışman doktorlardan görüş alıyor, hastalıklarınızı ifade edebilmeniz için tıbbı belgelerinizi hazırlıyor, raporunuzu hangi hastaneden daha kısa sürede alabileceğinizi söylüyor, randevunuzu erken bir tarihe alıyor, sağlık kurullarında ki işleyişi anlatıyor, yetkili sağlık kurullarından çalışma gücü kaybı oranınızı ve engelli raporunuzu alıyor, alamadığınızda üst kurullara itiraz ediyor, oran yeterliyse emeklilik başvurunuzu yapıyor, vergi dairelerinden vergi indirimi talebinde bulunuyor, yersiz borçlanma yapmanızı engelleyip en az iş günüyle, en erken ve en yüksek maaşla emekli olmanızı sağlıyor.
“Engellilik dereceleri; % 40 – %60 arasında olanlara I. derece engelli, % 60 – % 80 arasında olanlara II. derece engelli, % 80 ve üzeri olanlara III. derece engelli olarak sınıflandırılmıştır.”
Engelli emekli olanlar, normal emekli olmuş gibi maaş alırlar. Başka bir deyişle, engelli emekli olmasalardı alacakları maaşı tutarı kadar maaş hak ederler. Hatta eski dönem çalışmaları fazlaysa daha da yüksek maaş alırlar.
Engelli raporu ya da engelli sağlık kurulu raporu, engelli bireylerin engellerinin ispatı için yasal bir evraktır.
Engelli emeklilik için en az 3600 iş günü, 15 yıllık hizmet süresi ve % 40 ve üzeri engel/özür oranı gerekir.